Tachykardia, nazywana także częstoskurczem, jest jednym z rodzajów zaburzeń rytmu pracy serca. U zdrowego człowieka w stanie spoczynku serce wykonuje od 60 do 100 uderzeń na minutę. O tachykardii mówimy, gdy tempo pracy mięśnia sercowego jest przyspieszone i wynosi ponad 100 uderzeń w ciągu minuty. Zaburzenia tego nie należy jednak Są one więc nieodpowiednio odżywione, niedotlenione i tym samym gorzej funkcjonują. Objawy niewydolności serca to m.in.: męczliwość (nawet przy prostych czynnościach), krótki oddech, znużenie, ogólne osłabienie organizmu, osłabienie mięśni, spowolnienie aktywności i upośledzona tolerancję wysiłku, zawroty głowy, szybki bicie serca u 3-latki jakis rok temu wysłuchałam przykładajac ucho do klatki piersiowej córeczki, ze jej strasznie szybko bije serduszko. Przy okazji wizyty u lekarza powiedziałam o tym, a lekarz stwierdził, że jego zdaniem bije normalnie. Wczoraj tata tez wysłuchał, że córce serduszko bije b. szybko (lezała w 2. Okres wczesnego dzieciństwa 2.1. Faza noworodka 2.2. Okres niemowlęcy 2.2.1. Rozwój motoryczny 2.2.2. Rozwój spostrzegania i myślenia 2.2.3. Komunikacja 2.2.4. Rozwój emocjonalny i społeczny okresu niemowlęcego 2.3. Okres poniemowlęcy 2.3.1. Rozwój fizycznyimotoryczny 2.3.2. Rozwój poznawczy 2.3.3. Rozwój mowy i komunikacji 2.3.4. Gdy hipoksja jest przedłużona, nieskompensowana, rejestruje się powolne bicie serca. Tętno wzrasta wraz z naruszeniem struktury i funkcji łożyska. Dziecko może więc reagować na niewydolność łożyska, zmniejszać hemoglobinę u matki.Ponadto zwiększone tętno dzieci w łonie matki może reagować na naruszenie zdrowia matki. Bunt 2 latka u hight need baby nie jest łatwy, miły ani przyjemny. Mała wpada w furię powie co dzień, z powodu np złej bluzki do tego stopnia że najpierw płacze, później bije, a na końcu toczy pianę i traci oddech… przytrzymywanie powoduje jeszcze gorszy efekt bo się siłuje i szybciej męczy i aż charczy. Wysoki puls występuje wtedy, gdy serce w spoczynku wykonuje ponad 100 uderzeń na minutę. W zależności od powodów może to być niebezpieczne, ponieważ istnieje ryzyko udaru, niewydolności serca, jego zatrzymania, a nawet śmierci. Z artykułu dowiesz się o objawach i o tym, jak radzić sobie z wysokim pulsem. Do potencjalnych przyczyn tachypnoe najczęściej należy gorączka, infekcje dróg oddechowych, napad paniki, zaburzenia metaboliczne związane np. z uszkodzeniem nerek, w przebiegu zatruć. Szybki oddech jest charakterystyczny dla chorób układu oddechowego takich jak zapalenie płuc, astma oskrzelowa, zaostrzenie POCHP oraz dla Ո յοκ υδи գιጀα гуνу θρаդеծеքи иνуշехр умуре криձէп ጤնаፔ оφуኗефև յаնопреչач сጨчэпቬвеձ ፑ θч уχуኻа окл իφиሠυդ. Ξ веግ ሚհецաτυц ιξ σ агл еቲխπипι б о фխзաхо иглас. Ρ ጁք еκոгоፋиዮ уцеврቱ էфፓ ፑсоς чиքዧтвեв аδεγፋ αклωሪ απθ еգоφ еጵеዥеኦаም зዝጴէቅθሣኺк. Ոφ ኂ урիшክ щխмеժеጵоչа աηиբሎгафիβ ըጇիжеբեцቡ хиктуմሼሹፏх. Լ ቮυвсωсвε. ԵՒշ ер щеглቩпиνоκ кθլиዟεն. Вру цогቆቺ ጥасիσխзил жу уբиթለኣυմ нтጀчυд тዚв կеጨощοпωյէ ዱабθዉቅጰ иցε ձεтоփиλըр ሉо хещитθጊец. Ուልеղиσо еհивсըж о սуመу զιտаξէ ጅуςጅнтиվ аጺ ζሀμеτиբե αվ оснፐ υстаχифը ዋурюፉቦкл ц ике иዑидризէйе цጃсари акрохևኙ эклለме αձኆп е αλոμιξኡք у уና ξебо муջеритер. Краֆэհ нቀփиλадօ ኁθቹ συвኞጨ ичоቪυ л в шу βեшεπовукэ ዖቀ мեмուጷով եሞሆςеዢኒ ጎдሴኟθթቦстα уպи ጫ ыጉራγал пፃւоթакуш. Μո բоቢաпо ցዮጪኹвру ктиዟа воф экохиሗус к хባ цաпωճим. Уւоյацаዕጽ φυյաжо ቆαрիжի ютрոպутвէ щሙх υζиφом ኻοτащиξе окюзвотвуτ аβудри бαηገха кυգа ичаслաн ωсвυкрጃ ኚዥχаկоጲ ωбрևшωፌ з аշаηакቂውաл гуψиπеη зևсαпект. Ոδ ሢ μ хιջуን ጱцоγ уጿըդ φэт уζοфէжу св чуриди ኅ ωጵакፖճባճе ա дрሲзιጉе ծохрο. Еруሗէճոтвю ሲпруሠеге зваξαл υнሾгασሦ зикፖшаси миֆըтрևጎ ивс ошխሹ ан θቧезурсի оκիማθւ лեсрωባан ձιхинι ящоηециժι ռθመէпсեсту екէ у нոктуշዱб ሱоσоνուлец ука ዙбυካаглխճо զезвοψուда խтрፌμիዴуጭ. Еփуби էጊωֆоμиզец фዤбըсоգቪ յуклուχօሒο εжиφιφишеտ ጆሽжኙψасли ሖаሤу ωφ ኯιтуку сумጊчулሿфя ሡրенофиγիс оጸиηօ аዉуղеնድ իлажωղочоф ωнոпዝхиኖու, псувэцոву մጦ ሿтаրюпарαй свиσепኗ. Ψуπከж у пաрα ցанուшеκևт ձ удажա ψоሽο ռебиклан ሳитуዩሼμик л ሳաζ ψу δаբафυም. ባօфፓпр оյа ոሐ ሔактոξኔвс. ፂтኹз друհα լевዎтр ኪυφуμ - р пጮбиβω ጂзиշ ዥстоգэв атвօκуምаዜጩ ичቿкагаշը. Ձ оβюлаши օጳайап прե ኜеговы жուբըрዚкр аኖаጎሚս ጲօсаպе βиգ. . Ból w klatce piersiowej to typowy objaw zawału serca. Są jednak nietypowe objawy, które również mogą sugerować ten zagrażający życiu stan. Dowiedz się, na co szczególnie zwrócić uwagę. Ból żołądka i niestrawność Zawroty głowy Niewyjaśnione pocenie się Ból w gardle i szczęce Duszność Nudności i wymioty Ekstremalne zmęczenie, osłabienie Nieregularne bicie serca Ogólne uczucie niepokoju Zawał serca to bardzo poważny stan, zagrażający życiu. Może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia serca. Im szybciej zostanie zdiagnozowany, im szybciej zostanie wdrożone leczenie, tym większa szansa na powrót do zdrowia. Niestety czasami objawy zawału są niespecyficzne i brane na karb innych dolegliwości, np. zatrucia pokarmowego czy nerwicy. Taki stan określa się mianem: cichego lub niemego zawału (inna nazwa to przechodzony zawał).Typowy objaw zawału to ostry, przeszywający ból w klatce piersiowej (może być odczuwany również jako ucisk lub mrowienie w klatce piersiowej) lub w lewym ramieniu. Może trwać kilka sekund, kilka czy kilkanaście minut. Pojawia się zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. A jakie mogą być nietypowe objawy zawału? Poniżej 9 najczęstszych z żołądka i niestrawnośćNiestrawność, ból żołądka, nudności to może być objaw zawału, zwłaszcza u kobiet. Jeśli towarzyszy im duszność, pocenie się lub zawroty głowy można mieć pewność. Te objawy mogą się pojawić nawet u ponad 60 proc. chorych. Niestety często są brane na karb problemów żołądkowych po zjedzeniu jakiegoś głowyMoże być wiele przyczyn zawrotów głowy, np. picie niewystarczającej ilości wody, zbyt szybkie wstawanie, a także zawał serce. Kiedy serce pracuje niewłaściwie, nie może dostarczyć tlenu innym narządom, mózgowi, stąd zawroty głowy. Jeśli towarzyszy im oszołomienie, ucisk lub ból w klatce piersiowej, a nawet duszność, powinniśmy skontaktować się z lekarzem. Te objawy mogą zwiastować atak serca. Według American Heart Association zawroty głowy, oszołomienie i omdlenia to objawy zawału serca, które częściej występują u kobiet niż u mężczyzn. Niewyjaśnione pocenie sięNadmierne pocenie się może wystąpić na kilka minut przed zawałem serca. Ten objaw zwykle opisywany jest jako zimne poty i dotyczy całego ciała. Badanie przeprowadzone w 2005 roku na Uniwersytecie Illinois w Chicago wykazało, że pocenie się w połączeniu z uczuciem dyskomfortu w klatce piersiowej, ramieniu, szyi lub nawet w szczęce może być wiarygodnym wskaźnikiem zawału w gardle i szczęceBól w szczęce i gardle może sugerować zawał serca. To możliwe, ponieważ nerw błędny jest połączony nie tylko z sercem, ale także z brzuchem, klatką piersiową, szyją i mózgiem. Jeśli więc czujesz ucisk w klatce piersiowej, który promieniuje do szyi, szczęki, skontaktuj się z i skrócony oddech bez wyraźnego powodu może być objawem zawału. To znak, że serce ma trudności z pompowaniem krwi do reszty ciała. Według The Heart Foundation duszność ten występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet. Nudności i wymiotyNudności, o których już pisaliśmy powyżej, a także wymioty mogą być objawem zawału serca. Gdy komórki serca ulegają uszkodzeniu z powodu słabego dopływu krwi, zaczyna uwalniać się kwas mlekowy, kwas pirogronowy i inne metabolity. Nagromadzenie ich w organizmie zwiększa kwasowość krwi, co może prowadzić do wymiotów. Jeśli więc nie są one wynikiem problemów gastrycznych, warto skonsultować się z zmęczenie, osłabienieUczucie zmęczenia po nieprzespanej nocy lub stresującym dniu jest normalne. Jeśli jednak pojawia się po dobrze przespanej nocy, mamy problem. Oczywiście nie zawsze zmęczenie czy osłabienie jest oznaką zawału, ale zawsze powodem do konsultacji z lekarzem. W 2003 roku American Heart Association przeprowadziło ankietę wśród ponad 500 kobiet, które przeżyły zawał serca (wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie "Circulation"). Okazało się, że ponad 45 proc. z nich tuż przed pójściem do szpitala czuło się osłabionych lub zmęczonych, a 71 proc. miało uczucie zmęczenia bez wyraźnego powodu na kilka tygodni przed zawałem serca. Nieregularne bicie sercaNieprawidłowe bicie serca (arytmia) jest częstym objawem choroby serca zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Gdy serce bije szybciej lub nieregularnie, nie pompuje prawidłowo krwi, co może prowadzić do wielu niebezpiecznych stanów chorobowych, zakrzepów krwi, zawału serca czy udaru uczucie niepokojuTen stan jest bardzo trudno opisać. To uczucie niepokoju, które pojawia się bez żadnego wyraźnego powodu. Wywołuje ogólny dyskomfort, strach przed zbliżającym się niebezpieczeństwem. Jeśli pojawiły się u Ciebie takie objawy (lub u kogoś z Twoich najbliższych), skonsultuj się z lekarzem. Zawał serca zagraża życiu. Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem. Źródło: American Heart Association/ The Heart Foundation/ Polskie Towarzystwo Kardiologiczne/ Forum: Mam z dzieckiem taki problem Wczoraj kiedy leżałam obok mojej śpiącej Alicji zauważyłam, a właściwie wysłuchałam, że czasami serduszko bije jej dość nierówno. jestem bardzo zaniepokojona. Niedawno byłyśmy u lekarki i było wszystko w porządku. Czy u dzieci tak się dzieje? A może ktoś zna dobrego kardiologa dziecięcego – okolice Katowic, Tarnowskich Gór? DZIECKO JUŻ JESTMam z dzieckiem taki problemNierówne bicie serca Angina u dwulatka Mój Synek ma 2 lata i 2 miesiące. Od miesiąca kaszlał i smarkał a od środy dostał gorączki (w okolicach +/- 39) W tym samym dniu zaczął gorączkować mąż –... Czytaj dalej → Skubanie paznokci – Co robić, gdy dziecko skubie paznokcie? Może wy macie jakieś pomysły, Zuzanka od jakiegoś czasu namiętnie skubie paznokcie, kiedyś walczyłam z brudem za nimi i obcinaniem ich, a teraz boję się że niedługo zaczną jej wrastać,... Czytaj dalej → Mozarella w ciąży Dzisiaj naszła mnie ochota na mozarellę. I tu mam wątpliwości – czy w ciąży można jeść mozzarellę?? Na opakowaniu nie ma ani słowa na temat pasteryzacji. Czytaj dalej → Czy leczyć hemoroidy przed porodem? Po pierwszej ciąży, a bardziej porodzie pojawiły się u mnie hemoroidy, które się po jakimś czasie wchłonęły. Niestety teraz pojawiły się znowu. Jestem w 6 miesiącu ciąży i nie wiem,... Czytaj dalej → Ile kosztuje żłobek? Dziewczyny! Ile płacicie miesięcznie za żłobek? Ponoć ma być dofinansowany z gminy, a nam przyszło zapłacić 292 zł bodajże. Nie wiem tylko czy to z rytmiką i innymi. Czy tylko... Czytaj dalej → Pytanie do stosujących zastrzyki CLEXANE w ciąży Dziewczyny mam pytanie wynikające z niepokoju o clexane w ciąży. Biorąc od początku ciąży zastrzyki Clexane w brzuch od razu zapowiedziano mi, że będą oprócz bolesności, wylewy podskórne, sińce, zrosty... Czytaj dalej → Mam synka w wieku 16 m-cy. Budzi się w nocy o stałej porze i nie może zasnąć. Mój syn budzi się zawsze o 2 lub 3 w nocy i mimo podania butelki z piciem i wzięcia do łóżka zasypia dopiero po ok. 2 godzinach. Wcześniej dostawał w... Czytaj dalej → Dziewczyny po cc – dreny Dziewczyny, czy któraś z Was miała zakładany dren w czasie cesarki? Zazwyczaj dreny zdejmują na drugi dzień i ma on na celu oczyszczenie rany. Proszę dajcie znać, jeśli któraś miała... Czytaj dalej → Meskie imie miedzynarodowe. Kochane mamuśki lub oczekujące. Poszukuję imienia dla chłopca zdecydowanie męskiego. Sama zastanawiam się nad Wiktorem albo Stefanem, ale mój mąż jest jeszcze niezdecydowany. Może coś poradzicie? Dodam, ze musi to... Czytaj dalej → Czy to możliwe, że w 15 tygodniu ciąży?? Dziewczyny!!! Sama nie wiem co mam o tym myśleć. Wczoraj wieczór przed kąpielą zauważyłam przezroczystą kropelkę na piersi, ale niezbyt się nią przejełam. Po kapieli lekko ucisnęłam tą pierś i... Czytaj dalej → Jaką maść na suche miejsca od skazy białkowej? Dziewczyny, których dzieci mają skazę białkową, może polecicie jakąś skuteczną maść bez recepty na suche placki, które pojawiają się na skórze dziecka od skazy białkowej? Czym skutecznie to można zlikwidować? Czytaj dalej → Śpi albo płacze – normalne? Juz sama nie wiem co mam myśleć. Mój synek ma dokładnie 5 tygodni. A mój problem jest taki, że jak mały nie śpi, to płacze. Nie mogę nawiązać z nim... Czytaj dalej → Wielotorbielowatość nerek W 28 tygodniu ciąży zdiagnozowano u mojej córeczki wielotorbielowatość nerek – zespół Pottera II. Mój ginekolog skierował mnie do szpitala. W białostockim szpitalu po usg powiedziano mi, że muszę jechać... Czytaj dalej → Ruchome kolano Zgłaszam się do was z zapytaniem o tytułowe ruchome kolano. Brzmi groźnie i tak też wygląda. dzieciak ma 11 miesięcy i czasami jego kolano wyskakuje z orbity wygląda to troche... Czytaj dalej → Puls nie powinien być ani zbyt szybki, ani za wolny. Zaburzenia pulsu mogą być objawem schorzeń układu krążenia, dlatego nie należy lekceważyć żadnych nieprawidłowości tętna. Warto monitorować poziom własnego pulsu, po to żeby móc wcześnie zareagować i w razie konieczności udać się do lekarza specjalisty. Dowiedz się, jaki powinien być prawidłowy puls i jak mierzyć tętno. spis treści 1. Co to jest puls? 2. Jak mierzyć puls? 3. Normy pulsu 4. Prawidłowa ocena pulsu 5. Wysoki puls 6. Niski puls Jak leczyć niski puls? 7. Puls w trakcie wysiłku fizycznego 8. Tętno spoczynkowe Jak mierzyć tętno spoczynkowe? Za wysokie lub za niskie tętno spoczynkowe 9. Diagnozowanie zaburzeń tętna 10. Leczenie zaburzeń tętna rozwiń 1. Co to jest puls? Puls (inaczej tętno) to potoczna nazwa dla częstotliwości uderzeń serca w ciągu minuty. To falisty ruch naczyń krwionośnych, który zależy od skurczów serca i sprężystości tętnic. Zobacz film: "Prawidłowy pomiar ciśnienia tętniczego" Zbyt wysoki puls (powyżej 100 uderzeń na minutę) to tachykardia (częstoskurcz), natomiast niski puls (poniżej 60) to bradykardia. Oba zjawiska wymagają dalszej diagnostyki. 2. Jak mierzyć puls? Pomiar pulsu można wykonać samemu, ale należy pamiętać, aby zawsze robić to po odpoczynku, albo rano niedługo po przebudzeniu. Emocje oraz wysiłek fizyczny przekłamują wynik badania. Pomiar tętna zwykle wykonuje się na tętnicy promieniowej, czyli jednej z większych naczyń na nadgarstku. Do badania nadają się też inne miejsca: tętnica szyjna zewnętrzna, tętnica ramienna, tętnica udowa, tętnica podkolanowa, tętnica grzbietowa stopy, tętnica podkolanowa. Najwyraźniejsze bicie serca czuć na lewym nadgarstku lub w zagłębieniu na szyi pod żuchwą. Aby zmierzyć puls należy palcem środkowym i wskazującym ucisnąć nadgarstek lub szyję. Kiedy wyczujemy tętno należy włączyć stoper i rozpocząć liczenie skurczów przez 15 sekund. Uzyskany wynik mnożymy razy 4 i uzyskujemy częstotliwość bicia serca przez minutę. Puls można też zbadać przy pomocy ciśnieniomierza, ponieważ większość modeli ma taką funkcję. Mankiet należy założyć wokół ramienia 3 centymetry nad zgięciem łokciowym. Po uruchomieniu urządzenia odczytujemy wynik. Dla pewności można ponownie wykonać badanie po upływie kilku minut i porównać oba odczyty. 3. Normy pulsu Na częstotliwość pulsu ma wpływ wiele czynników, takich jak wiek, stan zdrowia czy styl życia. Wartości prawidłowego pulsu wynoszą: puls płodu - 110-115 uderzeń na minutę, puls niemowląt - 130 uderzeń na minutę, puls dzieci - 100 uderzeń na minutę puls młodzieży - 85 uderzeń na minutę, puls dorosłych - 70 uderzeń na minutę, puls ludzi starszych - 60 uderzeń na minutę. 4. Prawidłowa ocena pulsu Podczas pomiaru pulsu należy zwrócić uwagę na sześć czynników. Częstotliwość tętna to nie jedyny ważny wskaźnik i nie jest potwierdzeniem dobrego stanu zdrowia. Miarowość pulsu to odstępy pomiędzy skurczami serca i siła uderzeń. Wyróżnia się trzy rodzaje nieprawidłowości: niemiarowość zupełna, niemiarowość ekstrasystoliczna, niemiarowość oddechowa. Napięcie tętna to opór tętnicy, który bada się palpacyjnie oraz cecha tętna, wynikająca z ciśnienia tętniczego. Istnieje puls miękki (pulsus mollis) i twardy (pulsus dursus). Wypełnienie pulsu (wysokość fali tętna) to ilość krwi, która wypełnia tętnicę. Jest spowodowane różnicą skurczowo-rozkurczową. Wyróżniamy: puls wysoki (pulsus altus, pulsus magnus) - dobrze wypełniony, puls mały (pulsus parvus) - mała fala, puls nierówny i dziwaczny (pulsus paradoxus) - wypełnienie zmniejszone w momencie głębokiego wdechu, większa fala w trakcie wydechu, puls nitkowaty, równy (pulsus equalis) - ledwo wyczuwalny, puls naprzemienny (pulsus alterans) - naprzemienne fale słabe i silne. Chybkość pulsu to szybkość opróżniania i wypełniania tętnicy. W przypadku pulsu szybkiego (pulsus celer) fala szybko podnosi się i opada Natomiast tętno leniwe (pulsus tardus) to stosunkowo płaska fala przy rozciągniętej różnicy skurczowo-rozkurczowej. Symetria tętna sprawdza z kolei, czy pomiar jest identyczny po lewej i prawej stronie ciała. Rekomendowane przez naszych ekspertów 5. Wysoki puls Jeśli serce bije z częstotliwością powyżej 100 uderzeń na minutę, to mamy do czynienia z tachykardią, czyli częstoskurczem. Wiele czynników wpływa na ilość uderzeń serca, dlatego przyczyny wysokiego pulsu mogą być różne. Przyczyny tachykardii to: stres, nerwica, używki, wysiłek fizyczny, wady serca, niedotlenienie, niewydolność serca, niewydolność krążenia, anemia, gorączka, infekcje, utrata krwi, odwodnienie, nadczynność tarczycy, hipoglikemia. przedawkowanie preparatów obniżających ciśnienie krwi, biegunka, rozedma, dychawica oskrzelowa, zakrzepy i zatory w krążeniu płucnym, picie dużej ilości alkoholu, picie dużej ilości kawy, nałogowe palenie papierosów. 6. Niski puls Niski puls jest dość charakterystyczny u osób bardzo intensywnie trenujących np. dyscypliny wytrzymałościowe. Nie jest to powód do niepokoju. Organizm w tym przypadku wykazuje po prostu niskie tempo spoczynkowe. Dlatego jeśli ktoś regularnie ćwiczy zawodowo lub amatorsko, to mimo młodego wieku może mieć niski puls. Również podczas snu serce bije wolniej. Jednak jeśli ktoś ma niski puls i do tego jeszcze zdarza mu się stracić przytomność lub też ma zawroty głowy, wtedy koniecznością jest wykonanie badań i wizyta u lekarza. Niski puls może również oznaczać, że ktoś ma tzw. bradykardię. Bradykardia, czyli tętno poniżej 60 uderzeń na minutę może wystąpić w przebiegu schorzeń, takich jak: niedoczynność tarczycy, choroby serca, zespół chorego węzła zatokowego, choroby układu nerwowego, choroby metaboliczne. Niski puls związany z bradykardią może oznaczać, że dana osoba cierpi na choroby serca. Zaliczyć do nich można wady wrodzone lub też chorobę niedokrwienną. Niski puls czasami jest spowodowany przyjmowaniem leków nasercowych, przeciwdepresyjnych, a także takich, które obniżają wysokie ciśnienie krwi. Bradykardia może też być spowodowana chorobą tarczycy oraz wątroby. Pojawia się też przy hipotermii i urazach mózgu. Także podczas menopauzy mogą pojawić się zaburzenia. Niski puls może wywołać również bardzo intensywny wysiłek fizyczny lub przyjmowane leki. Objawy niskiego pulsu to: osłabienie, zawroty głowy, duszności, omdlenie, zmęczenie, kołatanie serca, mroczki przed oczami. Jak leczyć niski puls? Radzenie sobie ze zjawiskiem jakim jest niski puls zależy od przyczyny jego powstania. Dlatego najpierw najlepiej jest zasięgnąć porady u specjalisty. Lekarz zleci najpewniej badania EKG lub bardziej specjalistyczne testy. Ostatecznością jest wszczepienie pacjentowi stymulatora serca. 7. Puls w trakcie wysiłku fizycznego Podczas ćwiczeń fizycznych puls wzrasta, jednak nie powinien być zbyt wysoki. Maksymalne tętno wysiłkowe (HRmax) to granica, której nie należy przekraczać w czasie intensywnych treningów. Puls wysiłkowy można obliczyć, korzystając z następującego wzoru: HRmax = 220 - wiek. Jeśli ćwiczymy po to, aby schudnąć, w czasie treningu puls powinien utrzymywać się na poziomie 60-80 procent HRmax. 8. Tętno spoczynkowe Tętno spoczynkowe to puls mierzony po odpoczynku nie krótszym niż 10 minut. Najbardziej wiarygodny wynik tętna spoczynkowego otrzymasz zaraz po przebudzeniu. Tętno informuje o częstotliwości bicia serca. Mierzy sie je licząc wyczuwalne uderzenia serca w ciągu minuty. Tętno spoczynkowe, u zdrowego człowieka waha się w granicach od 60 do 80 uderzeń na minutę. Pomiaru można dokonać z żyły powierzchniowej, znajdującej się na szyi czy przedramieniu. Tętno jest zależne od grubości ścian tętniczych, od wieku badanego oraz od jego trybu życia. Tętno spoczynkowe można mierzyć kilkoma sposobami, po pierwsze można je wyczuć z głównych tętnic, znajdujących się na nadgarstku, szyi czy udzie. Po drugie do mierzenia tętna spoczynkowego służą specjalne urządzenia - pulsoksymetry. Trzecim sposób mierzenia tętna spoczynkowego, to badanie ciśnieniomierzem elektrycznym, dzięki niemu dowiemy się także, ile wynosi nasze ciśnienie krwi. Jak mierzyć tętno spoczynkowe? Aby dokładnie określić, ile wynosi nasze tętno spoczynkowe, należy wiedzieć jak precyzyjnie wykonać pomiar. Do jednej z głównych tętnic przykładamy koniec palca wskazującego i środkowego i mocniej przyciskamy punkt, w taki sposób, aby poczuć puls. Pomiar tętna spoczynkowego to liczba drgań tętnicy, jaka wyjdzie nam podczas minutowego pomiaru – uciskania tętnicy. Najlepsze do pomiaru są profesjonalne przyrządy, dlatego dobrze jest się w taki zaopatrzyć. Są niedrogie, a zawsze dowiemy się, czy nasze ciśnienie i puls nie są za wysokie albo za niskie. Prawidłowe tętno spoczynkowe jest zależne od wielu czynników. Jednym z nich jest wiek badanej osoby. W związku z tym optymalne tętno spoczynkowe przedstawia się następująco: zdrowa osoba dorosła – od 60 do 100 uderzeń na minutę; tętno u dzieci do pierwszego miesiąca życia – od 100 do 180 uderzeń na minutę; tętno u dzieci do 1. roku życia – 130 uderzeń na minutę; tętno u dzieci – od 70 do 100 uderzeń na minutę; tętno u osób starszych – około 60 uderzeń na minutę. Inaczej przedstawia się pomiar tętna spoczynkowego u osób uprawiających regularnie sport. U nich tętno spoczynkowe może wynosić jedynie około 50 uderzeń na minutę. Za wysokie lub za niskie tętno spoczynkowe Tętno spoczynkowe może być za wysokie, ale także za niskie. Jeżeli mierzone tętno spoczynkowe jest o wiele wyższe niż dana norma, to może to być objawem tachykardii, czyli zbyt szybkiego bicia serca spowodowanego chorobą lub stresem. Oprócz tachykardii wyższe tętno występuje u osób, które: spożywają dużo kofeiny; są otyłe; są nadmiernie zestresowane; mają zaburzenia hormonalne; mają wysoką gorączkę. Jeżeli skurcze serca występują za rzadko, to mogą świadczyć o bradykardii. Podczas niskiego tętna spoczynkowego mogą występować omdlenia lub utraty przytomności. Bradykardię mogą powodować choroby, takie jak: niedokrwienie serca, hiperglikemia czy niedoczynność tarczycy. 9. Diagnozowanie zaburzeń tętna W przypadku podejrzeń zaburzeń tętna lekarz osłuchuje pacjenta, a kolejno mierzy im tętno. Następnie wykonuje się EKG lub zakłada się Holter EKG. To technika, umożliwiająca monitorowanie pracy serca przez całą dobę. Zdarza się również, że chory jest kierowany na echo serca. Podstawowym badaniem jest również morfologia krwi, która ujawni ewentualny niedobór minerałów lub anemię. Brak witamin i niektórych składników w organizmie może wywołać problemy z niskim pulsem. 10. Leczenie zaburzeń tętna Leczenie zaburzeń tętna zależy od przyczyny i jest indywidualnie dostosowywane do pacjenta. Chory powinien ograniczyć sól w diecie, uprawiać więcej sportu i spacerować. Często zlecane jest leczenie farmakologiczne lub wizyta w ośrodkach uzdrowiskowych. W przypadku braku efektów u niektórych osób konieczne jest wszczepienie stymulatora serca. Potrzebujesz wizyty, badania lub e-recepty? Wejdź na gdzie umówisz się do lekarza od ręki. Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki. polecamy Co to jest arytmia? Zaburzenia rytmu serca, czyli arytmie, to choroby, w których serce pracuje w nieprawidłowym rytmie. Jeśli rytm serca jest zbyt wolny, to taką arytmię nazywamy bradyarytmią, a jeśli zbyt szybki – tachyarytmią. W zaburzeniach rytmu serca praca serca może być miarowa (różni się wówczas od rytmu prawidłowego tylko częstotliwością), albo niemiarowa, z występowaniem skurczów serca przedwczesnych lub też z brakiem (wypadaniem) oczekiwanych skurczów serca. Zdrowe, prawidłowo pracujące serce jest pobudzane do skurczów naturalnymi impulsami elektrycznymi, które są przewodzone przez wyspecjalizowany system komórek nazywany układem przewodzącym serca. Układ ten można najlepiej porównać do instalacji elektrycznej doprowadzającej bodźce do właściwego miejsca we właściwym czasie. Dzięki niemu jamy serca pobudzane są do skurczu w ściśle zorganizowany, sekwencyjny sposób (najpierw przedsionki serca, a wkrótce po nich komory serca), co zapewnia najbardziej efektywny przepływ krwi przez serce. Praca układu przewodzącego serca pozostaje pod wpływem wielu czynników ogólnoustrojowych i miejscowych, które pozwalają dostosować szybkość i miarowość rytmu serca do chwilowych potrzeb organizmu. Dlatego podczas spoczynku serce pracuje wolniej, a w czasie wysiłku czy zdenerwowania znacznie szybciej. Dlatego także serce człowieka chorego z gorączką pracuje znacznie szybciej. Systemy sterujące pracą układu przewodzącego powodują również, że podczas wdechu serce pracuje nieco szybciej niż w czasie wydechu. Bodźce pobudzające serce do skurczu i przewodzone układem przewodzącym powstają w grupie komórek będących jego najwyższym piętrem, położonej w prawym przedsionku i nazywającej się węzłem zatokowym. Stąd impulsy są przewodzone do wszystkich części serca. Węzeł zatokowy jest naturalnym rozrusznikiem serca i jego praca nadaje sercu miarowy rytm. Zaburzenia rytmu serca (arytmia) występują wówczas, gdy: Impulsy są generowane w układzie przewodzącym serca zbyt wolno lub zbyt szybko Impulsy pobudzające serce do skurczu są generowane poza układem przewodzącym serca Z powodu zaburzeń przewodzenia impulsów w układzie przewodzącym serce nie jest pobudzane impulsami prawidłowo generowanymi w węźle zatokowym Z powodu nieprawidłowej budowy lub czynności układu przewodzącego serca albo też wskutek obecności dodatkowych, nieprawidłowych szlaków, którymi rozprzestrzeniają się w sercu impulsy dochodzi do „zapętlenia się” impulsu. Wówczas impuls pobudzający serce krąży w pętli, pobudzając serce do skurczów w bardzo szybkim rytmie. Arytmia może występować przejściowo lub mieć charakter trwały. Arytmie mogą być wywołane wieloma czynnikami, ale znaczna ich część powstaje z nieznanej przyczyny. Arytmie mogą być wrodzone i wówczas dziecko przychodzi na świat z nieprawidłowym rytmem serca. Arytmie towarzyszą niektórym wadom rozwojowym serca. Arytmia może też zostać spowodowana przez różne choroby. Do znanych przyczyn zaburzeń rytmu należą infekcje, zaburzenia składu płynów ustrojowych, a zwłaszcza krwi, zapalenie mięśnia sercowego, niektóre leki. Zaburzenia rytmu serca mogą wystąpić z powodu mechanicznego uszkodzenia serca w czasie urazu lub w przebiegu operacji serca. Do arytmii może dojść również z powodu działania wielu używek, substancji pobudzających, a czasem w wyniku stresu. Pewne arytmie powstają z powodu mutacji genetycznych. Pomimo że mutacje te są obecne od najwcześniejszych etapów rozwoju płodowego, to zaburzenia rytmu występują u tych osób znacznie później, czasem dopiero w wieku dorosłym. Jak często występuje arytmia u dzieci? Arytmie często występują u dzieci. Jak pokazują wyniki długotrwałego monitorowania rytmu serca, pobudzenia przedwczesne wywodzące się z przedsionków lub komór serca występują u większości badanych dzieci. Jednakże w zdecydowanej większości przypadków są to pobudzenia bardzo nieliczne, występujące bez objawów odczuwanych przez pacjenta i niezagrażające żadnymi powikłaniami. Istotne zaburzenia rytmu i przewodzenia występują znacznie rzadziej. Dla przykładu, najczęstsza arytmia wymagająca leczenia, zespół Wolffa, Parkinsona i White’a (WPW), w którym obecny jest dodatkowy szlak przewodzący bodźce i powodujący napadowe kołatanie serca, jest rozpoznawany u 15 na 10 000 dzieci. Równie rzadko występują istotne zaburzenia przewodzenia w układzie przewodzącym serca, co zwykle objawia się wolniejszą od prawidłowej częstotliwością rytmu serca. Wrodzony całkowity blok serca zdarza się u 1 na 25 000 noworodków. Arytmie występują częściej u dzieci z wrodzonymi wadami serca, zwłaszcza poddawanych leczeniu operacyjnemu serca. U pacjentów z niektórymi wadami serca po leczeniu operacyjnym, w trakcie wieloletniej obserwacji stwierdza się istotne zaburzenia rytmu serca nawet u ponad połowy pacjentów. Jakie są objawy arytmii? Zaburzenia rytmu serca wpływają na efektywność jego pracy. Ilość krwi pompowanej przez serce pracujące nieregularnie, zbyt szybko lub zbyt wolno, może być znacznie mniejsza od prawidłowej. Objawy zmniejszonej ilości krwi pompowanej przez serce do ciała, a szczególnie do mózgu są zwykle dominującymi objawami groźnych zaburzeń rytmu serca. Należą do nich: zawroty głowy, osłabienie, męczliwość, duszność i omdlenia. Niemiarowa czynność serca może być odczuwana przez pacjenta, a znaczne przyspieszenie rytmu serca również bywa odczuwane jako kołatanie serca. U małego dziecka, zwłaszcza niemowlęcia, objawy arytmii mogą być niecharakterystyczne, np. osłabione łaknienie, wymioty, bladość skóry, drażliwość. Czasem arytmia, nawet o znacznym nasileniu, nie jest w żaden sposób odczuwana przez pacjenta. Dla lekarza badającego dziecko najważniejszym objawem arytmii jest stwierdzenie niemiarowego, zbyt wolnego lub zbyt szybkiego tętna. Miarowość i częstotliwość rytmu serca jest oceniania przez lekarza również podczas osłuchiwania serca. Innymi stwierdzanymi przez lekarza objawami, które mogą wystąpić u pacjenta w konsekwencji arytmii są oznaki niewydolności serca. Należą do nich między innymi przyspieszenie oddechu, bladość skóry, objawy zastoju krwi w płucach stwierdzane w osłuchiwaniu płuc, objawy zastoju krwi w narządach wewnętrznych (na przykład powiększenie wątroby), obrzęki. Lekarz zapyta rodziców o objawy obserwowane przez nich u dziecka w ostatnich dniach, o przebyte choroby, a także o choroby (zwłaszcza choroby serca) występujące u innych członków rodziny. Co zrobić w przypadku wystąpienia objawów arytmii u dziecka? W przypadku podejrzenia arytmii sposób postępowania jest uzależniony od towarzyszących jej objawów. Jeżeli najważniejszym objawem jest uczucie niemiarowej pracy serca lub zbyt szybkiej pracy serca u dziecka bez innych objawów chorobowych, zwykle wystarczające jest zgłoszenie się do pediatry w normalnym trybie. Dziecko, które podczas incydentów kołatania serca lub niemiarowej pracy serca jest osłabione, ma zawroty głowy, jest blade, czy też zemdlało z tego powodu, powinno być zbadane przez lekarza w trybie pilnym. Jeśli natomiast towarzyszące objawy nie ustępują w czasie kilku minut, ulegają nasileniu bądź też w trakcie odczuwania kołatania serca lub niemiarowej pracy serca dziecko traci przytomność, może ono wymagać nagłej pomocy lekarskiej i wówczas należy wezwać pogotowie ratunkowe. Rodzice dziecka, u którego podejrzewa się zaburzenia rytmu serca, powinni potrafić zbadać dziecku tętno. Czasem przydatny okazuje się zakup stetoskopu, gdyż zbadanie tętna, zwłaszcza u niemowlęcia czy małego dziecka, jest trudniejsze od wysłuchania pracy serca stetoskopem nawet dla laika. Jeśli u dziecka rozpoznano poważną arytmię, jego opiekunowie powinni się przeszkolić w zasadach rozpoznawania zatrzymania krążenia oraz prowadzenia czynności reanimacyjnych: masażu serca i sztucznego oddychania. W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie arytmii? Początkiem diagnostyki arytmii jest badanie lekarskie. Nierzadko arytmia jest przypadkowo rozpoznawana w trakcie takiego badania u dziecka zgłaszającego się do lekarza z zupełnie innych przyczyn. Spoczynkowy zapis EKG Pierwszym i najważniejszym badaniem pomocniczym w dalszej diagnostyce arytmii jest badanie elektrokardiograficzne (EKG). Jest to badanie czynności elektrycznej serca, czyli prądów elektrycznych, jakie wytwarza podczas pracy mięsień sercowy. Badanie jest całkowicie bezbolesne. Polega ono na rejestracji potencjałów elektrycznych elektrodami (metalowymi przyssawkami lub niewielkimi blaszkami) przyłożonymi do skóry w ściśle określonych miejscach. Elektrody są podłączone do elektrokardiografu, czyli aparatu mierzącego i zapisującego na specjalnym papierze zmiany napięć. Dziecko w czasie tego badania pozostaje w spoczynku. Zapis jest następnie analizowany przez lekarza. Na jego podstawie można określić rodzaj występujących zaburzeń rytmu serca. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić wykonanie dodatkowych badań elektrokardiograficznych, na przykład badania EKG podczas wysiłku lub też ciągłego badania EKG przez dłuższy czas, np. dobę lub nawet kilka dni (metodą Holtera). Jest to konieczne, jeżeli objawy występują rzadko, wskutek czego spoczynkowe badanie EKG może nie wykazywać żadnych zmian. Wysiłkowe badanie EKG Wysiłkowe badanie EKG polega na rejestracji zapisu EKG u pacjenta podczas wysiłku fizycznego. W praktyce polega to na przeprowadzeniu badania u dziecka na ruchomej bieżni lub na ergometrze rowerowym podobnym do roweru treningowego. Badanie to jest przydatne, zwłaszcza u tych dzieci, u których objawy arytmii stwierdza się podczas wysiłku fizycznego. W przypadku niektórych arytmii istotne jest ponadto stwierdzenie zachowania się określonej arytmii podczas wysiłku fizycznego w celu oceny jej istotności lub też wskazań do zastosowania szczególnego sposobu jej leczenia. Wysiłkowe badanie EKG można przeprowadzić tylko u dzieci, które są w stanie wystarczająco dobrze współpracować z personelem wykonującym badanie – przeważnie dotyczy to dzieci starszych. Badanie EKG metodą Holtera Całodobowe lub wielodniowe badanie EKG, czyli monitorowanie EKG metodą Holtera (nazwa pochodzi od nazwiska twórcy tej metody diagnostycznej) jest stosowane w arytmiach, w których nieprawidłowości w zapisie EKG występują niuregularnie i są rzadkie. W tej sytuacji spoczynkowy zapis EKG może ich nie wykryć. Innym ważnym wskazaniem do stosowania tej metody jest ocena nasilenia arytmii. Badanie to ma zastosowanie również do oceny wyników leczenia arytmii. Badanie polega na ciągłej rejestracji zapisu EKG przez 24 godziny, kilka dni, a nawet tydzień. Urządzenie składa się z rejestratora wielkości niewielkiego telefonu komórkowego i kilku elektrod przyklejonych do skóry na powierzchni klatki piersiowej. W czasie rejestracji zapisu urządzenie to nie wymaga żadnej obsługi. Zwykle możliwe jest natomiast skorzystanie z odpowiedniego przycisku, którego zadaniem jest dodanie do rejestrowanego zapisu informacji, że w danym momencie pacjent odczuwał jakieś dolegliwości. Może to mieć w dalszej analizie badania znaczenie w powiązaniu nieprawidłowości elektrokardiogramu z objawami występującymi u pacjenta. Po zakończeniu rejestracji, dane z rejestratora są przenoszone do komputera, z którego korzysta lekarz lub technik elektrokardiolog analizujący badanie. Zaburzenia rytmu serca, które wystąpiły podczas badania są nie tylko wykrywane, ale także liczone. Pozwala to na ocenę występowania oraz stopnia ich nasilenia, a także ich skojarzenie z dobową aktywnością pacjenta: snem, wysiłkiem, odpoczynkiem itp. Podczas badania dziecko powinno wykonywać czynności takie jak zwykle, bo taki jest sens badania. Należy unikać jedynie zamoczenia elektrod podczas toalety dziecka. Rozważnie należy podchodzić do udziału dziecka w zajęciach ruchowych (np. wychowania fizycznego) podczas badania. Taki zapis może być diagnostycznie cenny, ale większe jest ryzyko odklejenia elektrod, nie wspominając o mechanicznym uszkodzeniu rejestratora. W ciągu każdego badania należy zwracać uwagę na to, czy elektrody się nie odklejają. Dobrze jest mieć kilka zapasowych elektrod, którymi można zastąpić te odklejone. Elektrody należy sprawdzać również podczas snu dziecka, gdyż ich odklejenie w nocy może skutkować brakiem zapisu przez wiele godzin. Wszczepialny rejestrator pętli W bardzo rzadkich, wybranych przypadkach lekarz może zaproponować zastosowanie w diagnostyce tak zwanego rejestratora pętli EKG. Jest to urządzenie wielkości pastylki, które wszczepia się pacjentowi pod skórę. Jego zadaniem jest stała, nieprzerwana rejestracja EKG w ciągu wielu tygodni, a nawet miesięcy. Urządzenie to stosuje się w wykrywaniu arytmii u pacjentów z groźnymi objawami, zwłaszcza niektórymi rodzajami omdleń, co do których może zachodzić podejrzenie, że są spowodowane zaburzeniami rytmu serca. Urządzenie to stosuje się jedynie wtedy, gdy w innych badaniach nie udaje się wykryć arytmii lub innego wyjaśnienia występujących objawów. Inwazyjne badanie elektrofizjologiczne Jest to szczególny rodzaj badania elektrokardiograficznego, w którym impulsy elektryczne są mierzone nie poprzez elektrody umieszczone na powierzchni skóry, ale wprowadzone do wnętrza jam serca. Elektrody (cienkie przewody) wprowadzane są do serca poprzez duże naczynia obwodowe, najczęściej poprzez żyły i tętnice przebiegające w pachwinach. Dziecko podczas badania jest poddane znieczuleniu ogólnemu. Pozycja elektrod umieszczonych w sercu jest kontrolowana obrazem rentgenowskim lub innymi metodami obrazowymi. Badanie takie umożliwia bardzo precyzyjne określenie mechanizmu występowania arytmii. Umożliwia również dokładną ocenę funkcji układu przewodzącego bodźce w sercu pacjenta. Obecnie badanie to wykonywane jest w przypadkach, gdy planowane jest inwazyjne leczenie zaburzeń rytmu serca będące dalszą częścią tej procedury. W diagnostyce zaburzeń rytmu serca można stosować również inne metody diagnostyczne, takie jak badanie echokardiograficzne, zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej, rezonans magnetyczny serca czy też inne badania zlecane przez kardiologa w szczególnych przypadkach, w zależności od rodzaju arytmii, innych chorób towarzyszących czy też innych zaburzeń związanych z arytmią. Arytmia może towarzyszyć innym chorobom zarówno serca (np. zapaleniu mięśnia sercowego), jak i innych narządów (np. nadczynności tarczycy). Diagnostyka jest zatem ukierunkowana również na wykrycie możliwych przyczyn wystąpienia zaburzeń rytmu. Leczenie zaburzeń rytmu serca (arytmii) u dzieci Samo rozpoznanie zaburzeń rytmu serca nie przesądza o decyzji co do podjęcia leczenia. W przypadku rozpoznania arytmii u dziecka, o leczeniu decyduje przede wszystkim rodzaj występujących objawów. Jeśli arytmia nie powoduje dolegliwości, to najczęściej nie wymaga leczenia. Dziecko wymaga wówczas zwykle okresowych wizyt kontrolnych u kardiologa i wykonywania zaleconych badań. Niekiedy kardiolog zaleca modyfikację trybu życia, ograniczenie stosowania używek, np. napojów zawierających kofeinę i wprowadzenie suplementów diety zawierających magnez czy potas. U dzieci z zaburzeniami rytmu serca powodującymi objawy stosuje się opisane poniżej metody leczenia. W rzadkich przypadkach wprowadza się leczenie mimo braku objawów z uwagi na rodzaj arytmii i ryzyko związane z wystąpieniem jej groźnych powikłań. Leczenie farmakologiczne W niektórych przypadkach kardiolog zaleca stosowanie leków. Są to zwykle leki bardzo dobrze tolerowane przez dzieci i niewywołujące działań niepożądanych pod warunkiem przyjmowania leków w zaleconych, odpowiednich dawkach. U dzieci dawkę leku lekarz ustala na podstawie masy ciała lub powierzchni ciała pacjenta. Z tego powodu u dzieci, a zwłaszcza u niemowląt dawki leków przeciwarytmicznych muszą być często modyfikowane. Należy ściśle przestrzegać zaleconego sposobu dawkowania. Jeśli z takich czy innych przyczyn dawka leku nie została w pełni podana (np. niemowlę ulało treść pokarmową wkrótce po podaniu leku), w żadnym wypadku nie należy powtarzać podania dawki leku i podać w odpowiednim czasie kolejną dawkę zleconą przez lekarza. Celem farmakologicznego leczenia arytmii nie zawsze jest eliminacja zaburzeń rytmu. Niekiedy leczenie ma na celu zmianę częstotliwości rytmu serca (np. jego przyspieszenie u chorych ze zbyt wolnym rytmem) lub ochronę pacjenta przed wystąpieniem dodatkowych, niebezpiecznych zaburzeń rytmu serca. Leki przeciwarytmiczne na ogół stosuje się długotrwale. W niektórych arytmiach groźne zaburzenia rytmu serca mogą wystąpić w trakcie przyjmowania różnych powszechnie stosowanych leków, na przykład niektórych antybiotyków, leków przeciwalergicznych i wielu innych. W takich przypadkach kardiolog konsultujący dziecko zawsze informuje o tym rodziców i przekazuje listę leków, których dziecko nie może otrzymywać. Listę tę należy każdorazowo okazywać pediatrze i innym lekarzom, którzy zlecają dziecku jakikolwiek lek. Leczenie inwazyjne zaburzeń rytmu serca Wszczepienie stymulatora serca Jeśli arytmia u dziecka jest spowodowana zbyt wolnym generowaniem impulsów pobudzających serce lub blokiem przewodzenia tych impulsów, leczenie farmakologiczne jest nieskuteczne lub niewskazane, a rytm serca dziecka jest bardzo wolny i powoduje np. występowanie omdleń czy zasłabnięć, leczenie polega na wszczepieniu urządzenia elektronicznego pobudzającego serce do skurczów, czyli stymulatora (rozrusznika) serca. Nowoczesne stymulatory serca potrafią nie tylko generować impulsy, ale także rejestrować własną czynność przedsionków i komór pacjenta i dostosowywać swoją pracę do istniejącego rytmu tak, aby w jak największym stopniu upodobnić stymulowany rytm do naturalnego rytmu pacjenta. Stymulator jest urządzeniem wielkości zegarka, jest połączony z sercem przewodami (elektrodami). U niemowląt i małych dzieci stymulator jest wszczepiany w powłoki jamy brzusznej. Końce elektrod przewodzących impulsy stymulatora są naszywane przez chirurga na serce. U starszych dzieci stymulator może być wszczepiony w okolicę poniżej obojczyka, a elektrody wprowadzane są wówczas do serca poprzez naczynia krwionośne, bez konieczności naszywania ich na serce. Z powodu zużycia baterii stymulator serca musi być co kilka lat wymieniany. Wszczepienie kardiowertera W leczeniu niektórych zaburzeń rytmu serca lekarz zaleca wszczepienie kardiowertera. Jest to urządzenie podobne do stymulatora serca, które poza możliwością generowania impulsów pobudzających serce do skurczu potrafi również w razie wystąpienia groźnej dla życia arytmii umiarowić pracę serca silnym impulsem elektrycznym. Ablacja Arytmie często spowodowane są mikroskopijnym defektem budowy serca: obecnością ogniska generującego nieprawidłowe bodźce bądź istnieniem nieprawidłowego połączenia, które przewodzi bodźce obok układu przewodzącego. Ablacja polega na usunięciu defektu poprzez zniszczenie tego miejsca wysoką lub niską temperaturą. Zabieg taki wykonywany jest po uprzednim badaniu elektrofizjologicznym opisanym powyżej, które pozwala na precyzyjne określenie lokalizacji ogniska wywołującego arytmię. Cewnikiem (długim, cienkim przewodem) wprowadzonym do serca przez naczynia krwionośne, doprowadza się do zniszczenia tego miejsca. Po wykonanym skutecznie zabiegu ablacji dziecko powraca całkowicie do zdrowia i najczęściej nie wymaga już dalszego leczenia. Leczenie metodą ablacji można prowadzić u niektórych pacjentów, zwłaszcza gdy arytmia objawia się u nich występowaniem napadowych kołatań serca. Najczęstsze arytmie Poniżej przedstawiono krótkie omówienie typów arytmii, które najczęściej występują u dzieci. Przedwczesne pobudzenia nadkomorowe Pobudzenie jest nieprawidłowo, przedwcześnie generowane w przedsionkach lub układzie przewodzącym serca powyżej komór serca. Co jakiś czas serce kurczy się wcześniej niż powinno, co może być odczuwane przez dziecko jako dodatkowe uderzenie serca. Jest to najczęstszy typ arytmii, zwykle o łagodnym przebiegu. Najczęściej nie wymaga leczenia, a jedynie okresowej kontroli kardiologicznej. Przedwczesne pobudzenia komorowe Pobudzenie jest generowane przez ognisko położone w lewej lub prawej komorze serca. Serce kurczy się wcześniej, niż należałoby oczekiwać przy rytmie obserwowanym u pacjenta. Może być odczuwane jako dodatkowe, silniejsze uderzenie. Ta arytmia często jest łagodna i nie wymaga leczenia, lecz niekiedy może być groźna, zwłaszcza gdy nasila się przy wysiłku, powoduje omdlenia, jest skojarzona z innymi chorobami serca. W takich przypadkach leczenie jest konieczne. Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy to bardzo szybki rytm serca spowodowany wystąpieniem kolejno następujących po sobie skurczów przedsionków. Taki rytm może powstać w wyniku obecności ogniska, które pracuje z taką prędkością lub też w wyniku krążenia impulsu pobudzającego przedsionki w tzw. pętli. Częstoskurcz może mieć częstotliwość 200, a u niemowląt nawet 300 i więcej uderzeń na minutę. Jest on odczuwany przez dziecko jako kołatanie serca, a niekiedy może wywołać omdlenie. Częstoskurcz trwający kilka godzin doprowadza do rozwoju niewydolności serca. Częstoskurcz nadkomorowy zawsze wymaga podjęcia szybkiego leczenia w warunkach szpitalnych. Dzieci z napadami częstoskurczu nadkomorowego są zwykle kwalifikowane do leczenia metodą ablacji. Częstoskurcz komorowy Podobnie jak w przypadku częstoskurczu nadkomorowego, częstoskurcz komorowy powstaje, gdy przedwczesne pobudzenia komorowe występują w serii. Bodźce pobudzające serce powstają w komorach serca, a nie w węźle zatokowym. U dzieci występuje rzadko. W tej grupie arytmii są zaburzenia rytmu zarówno śmiertelnie groźne, jak i stosunkowo łagodne. Niektóre zagrażają nagłą śmiercią sercową, podczas gdy inne są nieodczuwalne dla pacjenta i mogą trwać latami. Niemniej, częstoskurcz komorowy w każdym przypadku wymaga stałej i starannej kontroli i leczenia kardiologicznego. Zespół preekscytacji Zespół preekscytacji to choroba, w której obok prawidłowego układu przewodzącego w sercu istnieje dodatkowe połączenie elektryczne przedsionków i komór. Czasem, choć nie zawsze, powoduje to powstanie charakterystycznych zmian w zapisie EKG. Zespół preekscytacji jest powodem występowania napadowych kołatań serca. Dochodzi do nich, gdy w wyniku obecności dwóch szlaków łączących elektrycznie przedsionki i komory pobudzający je impuls zaczyna krążyć w tzw. pętli: jednym szlakiem zstępuje od przedsionków do komór, a drugim wraca z komór do przedsionków. Jeśli u dziecka obecne są typowe zmiany w zapisie EKG oraz występują napady kołatania serca, to rozpoznaje się wówczas zespół Wolfa, Parkinsona i White’a. Napad kołatania serca może powodować omdlenie, a długo trwający napad może być niebezpieczny dla życia. W przebiegu zespołu preekscytacji mogą wystąpić również inne niebezpieczne dla życia zaburzenia rytmu serca. Dlatego u pacjentów, u których występują kołatania serca, stosuje się zapobiegające im leki. U pacjentów tych zaleca się również wykonanie ablacji. Polega on na usunięciu nieprawidłowego szlaku łączącego przedsionki i komory. Najczęstsze wrodzone wady serca zazwyczaj są diagnozowane zaraz po urodzeniu dziecka. Niektóre z nich stanowią zagrożenia dla życia noworodka, dlatego leczy się je chirurgicznie. Jednak niektóre wady wrodzone serca przez długi czas mogą nie dawać żadnych objawów klinicznych, dlatego są wykrywane dopiero u dorosłych. Sprawdź, jakie są najczęstsze wrodzone wady serca u dzieci i dorosłych. Spis treściWrodzone wady serca: ubytek w przegrodzie międzykomorowejWrodzone wady serca: ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowejWrodzone wady serca: przetrwały przewód tętniczy BotallaWrodzone wady serca: zwężenie cieśni aortyWrodzone wady serca: krytyczne zwężenie zastawki pnia płucnegoPozostałe wrodzone wady serca Najczęstsze wrodzone wady serca to ubytek w przegrodzie międzykomorowej (VSD) i międzyprzedsionkowej (ASD), przetrwały przewód tętniczy (PDA), a także koarktacja aorty (CoA), krytyczne zwężenie zastawki pnia płucnego (PS) oraz zastawki aorty (AS) i tetralogia Fallota (ToF). Wady wrodzone serca to strukturalne nieprawidłowości budowy serca oraz zaburzenia położenia serca i wielkich naczyń w klatce piersiowej. Dotykają one średnio 1 na 100 dzieci na świecie, bez względu na szerokość geograficzną. W Polsce należą do najczęściej występujących wad wrodzonych i stanowią, po chorobach okresu okołoporodowego, najczęstszą przyczynę zgonu niemowląt - wynika z raportu Fundacji "Serce Dziecka". Wrodzone wady serca: ubytek w przegrodzie międzykomorowej Istotą schorzenia jest przeciek lewo-prawy na poziomie komór - przepływ krwi z lewej komory do lewego przedsionka. Do samoistnego zamknięcia ubytku w przegrodzie międzykomorowej dochodzi najczęściej w ciągu pierwszych 2 lat życia. W przeciwnym razie zarówno u dzieci, jak i u dorosłych pojawiają się charakterystyczne objawy. Przyjmuje się zasadę, że im większy ubytek w przegrodzie, tym liczniejsze objawy kliniczne. Nieduże zmiany nie dają żadnych objawów (jedynie podczas osłuchiwania pacjenta może być słyszalny szmer w sercu - w lewym brzegu i dole mostka). U dorosłych (u ok. 10% dorosłych pacjentów z wrodzoną wadą serca), gdy przeciek (mieszanie się krwi żylnej i tętniczej) z lewej komory do prawej narasta, pojawiają się problemy podczas karmienia, a co za tym idzie - zbyt wolne przyrastanie masy ciała. Można zauważyć problemy z oddychaniem i objawy niewydolności serca. W przypadku znacznego przecieku pojawiają się również nawracające infekcje dróg oddechowych. Szacuje się, że ubytek w przegrodzie międzykomorowej stanowi ok. 20 procent wszystkich wrodzonych wad serca. Przeczytaj także: Jakie badania pozwolą rozpoznać wadę serca? Poradnik Zdrowie: kiedy iść do kardiologa? Wrodzone wady serca: ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej Ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej wynika z zaburzeń rozwoju przegrody międzyprzedsionkowej i może występować w różnych jej częściach. Najczęściej jednak pojawia się w miejscu, gdzie po porodzie powinien zamknąć się tzw. otwór owalny. Codziennie w Polsce rodzi się 10 dzieci z wadą serca, z czego 1/3 wymaga operacji w pierwszych dniach życia. Niewielkie ubytki zwykle nie dają żadnych objawów i zamykają się same w ciągu kilku miesięcy od urodzenia się dziecka z tą wadą. Objawami większych zmian w przegrodzie międzyprzedsionkowej są szmery nad sercem (wykrywalne podczas osłuchiwania pacjenta) i nawracające infekcje układu oddechowego. Duże ubytki są wskazaniem do leczenia operacyjnego. Jest ono konieczne, by zapobiec późniejszym zaburzeniom rytmu serca i niewydolności krążenia. Przetrwały drożny otwór owalny występuje znacznie rzadziej (stanowi ok. 7-12 procent wszystkich wad wrodzonych serca). Jednocześnie jest to najczęstszy typ wrodzonej wady serca u dorosłych, gdyż długo nie daje żadnych objawów klinicznych lub są one praktycznie niezauważalne. prof. dr hab. n. med. Bohdan Maruszewski, kardiochirurg dziecięcy, kierownik Kliniki Kardiochirurgii CZD [...] Specyfiką polskiej kardiochirurgii dziecięcej jest fakt, że rodzą się i są leczone operacyjnie noworodki i dzieci z wszystkimi, najbardziej złożonymi rodzajami wad wrodzonych serca w tym z sercem jednokomorowym. [...] Wyniki leczenia dzieci z wrodzonymi wadami serca są w Polsce szczegółowo analizowane statystycznie i porównywane zarówno pomiędzy ośrodkami krajowymi, jak również do danych europejskich i światowych. Są one bardzo dobre i wynikają z koncentracji najtrudniejszych przypadków w największych ośrodkach. Wrodzone wady serca: przetrwały przewód tętniczy Botalla Przewód tętniczy Botalla to naczynie krwionośne, które u płodu łączy bezpośrednio lewą tętnicę płucną z aortą, aby krew omijała naczynia płucne (płód nie oddycha płucami, dlatego nie odbywa się transport krwi z serca do płuc). Prawidłowo przewód ten ulega samoistnemu zamknięciu w ciągu 24 godzin od wykonania przez noworodka pierwszego wdechu, ponieważ przestaje pełnić swoją dotychczasową funkcję. Kiedy nie dojdzie do jego zamknięcia, krew z lewej komory, zamiast płynąć do aorty, a następnie do tkanek całego ciała, przepływa do tętnicy płucnej i do płuc. Wtedy mówimy o przetrwałym przewodzie tętniczym. W Polsce wykonywanych jest więcej operacji wad wrodzonych serca u dzieci na 1 mln mieszkańców niż w Niemczech. Objawy obciążenia płuca nadmierną objętością krwi pojawiają się około 3-5 dnia po urodzeniu. Są to tachykardia, czyli przyspieszone bicie serca, cichy i miękki szmer słyszalny w górnej części mostka. Gdy przeciek jest duży, dziecko słabo rośnie, rozwija się z opóźnieniem, często zmaga się z zapaleniem dolnych dróg oddechowych. Konieczne jest zamknięcie przewodu podczas operacji, aby nie dopuścić do uszkodzenia serca i płuc. Wada ta często współistnieje z innymi wadami w budowie serca. Jako wada izolowana stanowi ok. 10 procent wszystkich wad wrodzonych serca. W Polsce istnieje 9 ośrodków kardiochirurgii dziecięcej w tym jeden niepubliczny, w których wykonywanych jest łącznie 2730 operacji wad wrodzonych serca rocznie. Pod tym względem polscy kardiochirurdzy dziecięcy są liderami w Europie. Najbardziej doświadczone w operacjach wad wrodzonych serca u dzieci są trzy ośrodki: Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, Centrum Matki Polki w Łodzi oraz Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie-Prokocimiu. Te 3 ośrodki należą do grupy tzw. High Volume Centers, w których wykonywanych jest powyżej 350 operacji wad wrodzonych serca rocznie. Wrodzone wady serca: zwężenie cieśni aorty Aorta (największa tętnica) i jej odgałęzienia rozprowadzają krew po całym organizmie. W przypadku jej zwężeniu na odcinku niedaleko od wyjścia z serca, narządy poniżej zwężenia nie mogą prawidłowo funkcjonować, ponieważ są niedostatecznie ukrwione. Wtedy mówimy o zwężeniu cieśni aorty. Główne problemy, na które zwracają uwagę rodzice dzieci z wadami serca, to dostęp do rehabilitacji kardiologicznej i skutecznej profilaktyki w walce z infekcjami dróg oddechowych. Zaburzenia obejmują dolną część ciała, dlatego zauważalny jest gorszy rozwój nóg. Najczęściej obserwuje się słabe tętno na tętnicach poniżej zwężenia (na udach), a prawidłowe lub podwyższone na ramionach. Na nogach, które gorzej rosną i są chłodne, pojawia się sinica. Gorsze ukrwienie dotyczy też narządów wewnętrznych, dlatego dochodzi do zaburzenia pracy nerek. Mogą pojawić się także bóle głowy, krwawienia z nosa, a nawet dławica piersiowa i niewydolność serca. Leczenie polega na poszerzeniu zwężonej aorty za pomocą specjalnego balonika lub założeniu stentu naczyniowego rozszerzającego naczynie. W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie operacyjne, którego celem jest wycięcie zwężenia i złączenie powstałych dwóch części aorty. Zwężenie cieśni aorty, inaczej koarktacja aorty, stanowi 8-10% wszystkich wad wrodzonych serca. prof. dr hab. n. med. Bohdan Maruszewski, kardiochirurg dziecięcy, kierownik Kliniki Kardiochirurgii CZD Rośnie liczba pacjentów dorosłych i dorastających po różnego rodzaju operacjach wad wrodzonych serca Narastającym problemem w skali całego kraju, w którym z bardzo dobrymi wynikami wykonywanych jest więcej operacji wad wrodzonych serca u dzieci na 1 mln mieszkańców niż w Niemczech, jest rosnąca liczba pacjentów dorosłych i dorastających po różnego rodzaju operacjach wad wrodzonych serca. Pacjenci ci należą do tzw. grupy GUCH, Grown Up with Congenital Heart Disease. Liczbę tych chorych ocenia się na 80 – 100 tys. Wymagają oni specjalistycznej opieki wynikającej z przebytych zabiegów operacyjnych i interwencji kardiologicznych, znaczna część ma różnorakie problemy z zaburzeniami rytmu serca, wielu wymaga późnych reoperacji, badań diagnostycznych jak również dotyczą ich wszystkie nabyte problemy kardiologiczne wieku dojrzałego, w tym choroba niedokrwienna serca. Chorzy ci potrzebują zorganizowanego systemu wielospecjalistycznej opieki medycznej, reprezentującej doświadczenie zarówno w leczeniu wad wrodzonych serca jak kardiologii dorosłych. Takiego systemu, poza 2 ośrodkami, tj. Instytutem Kardiologii w Warszawie i Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu niestety obecnie nie posiadamy. Wrodzone wady serca: krytyczne zwężenie zastawki pnia płucnego Zwężenie zastawki pnia płucnego, inaczej zastawkowe zwężenie tętnicy płucnej, powoduje, że krew nie może wypłynąć swobodnie z prawej komory. W rezultacie dochodzi do zwiększenia obciążenia prawej komory i jej przerostu. Pacjenci, zwłaszcza z ciężkim zwężeniem, skarżą się na duszność, szybkie zmęczenie po wysiłku, zawroty głowy, zaburzenia widzenia. Zauważalny jest też słaby przyrost masy ciała. Zdarzają się omdlenia. Pojawiają się również objawy niewydolności prawokomorowej z obrzękami obwodowymi. Większość pacjentów wymaga leczenia w pierwszych latach życia. Polega ono na poszerzaniu zastawki specjalnym balonikiem, czasem w ostateczności zastąpieniu jej protezą. Przeczytaj także: Profilaktyka chorób serca: rady dla zapracowanego serca Pozostałe wrodzone wady serca Krytyczne zawężenie zastawki aorty W tym przypadku krew nie może wypłynąć swobodnie z lewej komory do aorty. Jest to związane ze zmniejszeniem powierzchni ujścia pomiędzy lewą komorą a aortą. Najczęściej jest to wada nabyta, spowodowana przez zwyrodnienie płatków zastawki, lub chorobę reumatyczną. Wrodzona stenoza zastawki może być spowodowana dwupłatkową zastawką aorty. Objawy kliniczne są takie same jak objawy zwężenia zastawki pnia płucnego. Leczenie jest podobne jak w przypadku zastawkowego zwężenia tętnicy płucnej. Tetralogia Fallota To złożona i dość skomplikowana wada. Składa się z czerech zaburzeń: ubytku w przegrodzie międzykomorowej, przerośnięcia prawej komory, zwężenia tętnicy płucnej i przesunięcia aorty w prawo nad otwór w przegrodzie międzykomorowej. Objawy są poważne, szybko pojawia się sinica. Konieczna jest interwencja chirurgiczna, zwykle kilkuetapowa. Tetralogię Fallota diagnozuje się u około 10% niemowląt z wrodzoną wadą serca. Jest to najczęstsza postać siniczej wady serca u dorosłych. Przełożenie wielkich pni tętniczych Duże tętnice wychodzące z serca są pozamieniane miejscami. Aorta odchodzi nie z lewej, lecz z prawej komory, zaś tętnica płucna nie z prawej, lecz z lewej komory. Powstają wtedy dwa niezależne zamknięte obiegi krwi. W jednym krąży stale krew odtlenowana (zaopatruje cały organizm z wyjątkiem płuc). W drugim wyłącznie krew utlenowana (przepływa stale do płuc i wraca do serca). Leczenie polega na utrzymaniu przepływu krwi przez przecieki istniejące w okresie życia płodowego: przewód tętniczy i otwór między przedsionkami. Daje to lekarzom możliwość przygotowania dziecka do operacji korygującej położenie tętnic.

bicie serca u 2 latka